Көптеген адам аллергиядан емделу бойынша дәрігерлерден көмек сұрайды. Оның қалай және неге пайда болатыны, себептері мен салдары туралы онлайн-брифингте Астана қаласы Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының штаттан тыс бас аллергологы, медицина ғылымдарының докторы, «Қазақ иммун тапшылығы қоғамы» ҚБ төрағасы Елена Ковзель айтып берді, деп хабарлайды Kazaknews.kz тілшісі қалалық әкімдіктің ресми сайтына сілтеме жасап.
Аллергиялық аурулардың көрінісі өте алуан түрлі, кейде олар науқасты туғанынан бастап қартайғанға дейін мазалап, сонымен бірге қатар жүруі мүмкін.
Аллергиялық аурулардың ең көп тараған түрі: аллергиялық ринит (риноконьюнктивит, шөп безгегі), бронх демікпесі, атопиялық дерматит, аллергиялық байланыс дерматиті, есекжем және квинке ісінуі, анафилаксия, аллергиялық васкулит.
Сонымен қатар, дәрілік, тағамдық аллергия, жәндіктердің шағуына аллергия және т.б. сияқты жағдайлардың түрлі белгілері бар немесе жоғарыда аталған аурулардың негізінде жатыр.
Аллергияның сыртқы (клиникалық) көріністері аллергеннің ағзаға/жанасу орнына ену жолына байланысты. Сонымен, өсімдік тозаңына жоғары сезімталдық кезінде көздің, мұрынның немесе тыныс алу жолдарының және өкпенің реакциясы байқалады. Аллергенді тұтынған кезде асқазан-ішек жолынан немесе теріден реакциялар пайда болады, бірақ ол бронх демікпесінің немесе ринитті де тудыруы мүмкін.
“Аллергиялық аурулардың өршуі баланы 3-4 айлығынан бастап мазалайды және болашақта атопиялық үздіксіз шеруге айналады. Генетикалық бейім адамда аллергияның клиникалық белгілері осылай жүреді. Алғашқы белгілер – атопиялық дерматит және тамақ аллергиясы, олардың қатты өршуі алғашқы екі жасқа тап болады. Аэро-аллергендерге сезімталдық дәрежесі мектеп жасына дейін арта береді, 5 жасқа дейін тұрмыстық аллергендерге сенсибилизация, яғни тым жоғары сезімталдық қосылуы мүмкін. Алайда, барлық балаларда атопиялық үздіксіз марш толығымен жүзеге асырылмайды, оны кез-келген кезеңде тоқтатуға болады”, – дейді медицина ғылымдарының докторы.
Сол себепті аллергиялық аурулардың ауыр деңгейге өтпеуі үшін алдын алу өте маңызды.
Шығу тегі бойынша аллергендер қарапайым химиялық заттар, тұрмыстық, саңырауқұлақтық, дәрілік, тағамдық, микробтық, сондай-ақ жануар немесе өсімдік тектес болуы мүмкін. Ағза ингаляциялық (ингаляциялық ауа арқылы), жанасу, тамақпен немесе инъекциялық жолмен келетін аллергендермен байланысады.
Ең ауыр аллергиялық аурулар – анафилаксия, ауыр есекжем және квинке ісінуі, сондай-ақ бронх демікпесі түріндегі өткір аурулар.
“Аллергиялық ауруларды емдеу белгілі бір ауруға байланысты, бірақ себеп-салдарлық аллергенді анықтау және оны жою немесе онымен байланысын азайту үшін алдын алу шаралары емдеудің бірінші кезеңі болып саналады. Егер бұл орындалмаса, науқастың жағдайын толық бақылау мүмкін болмайды”, – деді дәрігер.
Аллергиялық аурулардың таралуын, олардың ағымының ауырлығын төмендетуде көптеген факторлар маңызды, мысалы қоршаған ортаның ластануы, пайдаланылған газдар, көгалдарды уақытылы шабу, тұрғылықты жерлердегі көгалдарға күтім жасау, ауаны баптау жүйелерінің тазалығы, салауатты өмір салты, спортпен шұғылдану.