Жоғары оқу орнынан кейінгі білім комитетінің мәліметінше, елімізде 380 студенттік жатақхана жұмыс істейді. Қыркүйек айының басындағы дерекке сәйкес, студенттерге қажетті орын 23,7 мыңды құрайды, деп хабарлайды Kazaknews.kz тілшісі Ranking-ке сілтеме жасап.
Ресми статистиканы қарастырсақ, Алматыда студенттерді тұрғын үймен қамтамасыз ету мәселесі ерекше өткір. Былтыр жалпы қажеттілігінің 45 мыңнан үштен бірі — 12,7 мыңға жуығы Қазақстанның ірі мегаполисіне тиесілі болды. Бұл ең алдымен Алматыда ең көп жоғары оқу орындары (39) орналасқандығымен және басқа өңірлермен салыстырғанда мұнда ең көп студент (177,6 мың адам) оқитындығымен түсіндіріледі. Кампустардағы орын тапшылығы бойынша екінші орынды Астана алады, былтыр кезекте 11,1 мың адам тұрды. Үшінші орында Шымкент, онда 7,3 мың орынға мұқтаждық бар.
Егер кейінгі бірнеше жылда студенттік жатақханаларға деген қажеттілік динамикасын қарастыратын болсақ, 2017 жылдан 2022 жылға дейін кампуста тұратын студенттер саны 7,3%, 68,1 мыңнан 73,1 мың адамға дейін өскенін атап өтуге болады. Әрине, бұл оң үрдіс. Дегенмен, мұны жатақханаға мұқтаж студенттердің санымен бірге қарастыру керек. Өйткені қажеттілік те 20,3%-дан 38,1%-ға дейін өсті.
Қазақстанда негізінен басқа қаладан келген студенттер көп. Егер 2017 жылы туған қаласынан мамандық алу үшін кеткен жастардың саны 202,9 мың болса, былтыр қыркүйекте олардың саны 295,1 мыңға жетті.
«Біз қазір демографиялық мәселені көріп отырмыз. Бұл туудың өсуіне байланысты (20 жыл бұрын), студенттердің саны есептелген инфрақұрылымнан көп болып кетті. Сондықтан, келесі жылы тағы бірнеше жатақхана ашсақ та тапшылық болады», — деп атап өтті жастар ғылыми-зерттеу орталығының директоры Айсұлу Ерниязова.
Студенттерге арналған тұрғын үй мәселесін шешудің тәуелсіз нұсқасы кез-келген жағдайда қымбатқа түседі. Мұны еліміздегі студенттер қалалары — Алматы мен Астанадағы онлайн-хабарландыру алаңдарының мониторингі көрсетті. Мегаполистердегі жеке жатақханада төсек-орынды 25–55 мың теңгеге, жеке бөлмені айына 30–80 мың теңгеге жалға алуға болады. Көршілермен ас үйді, жуынатын бөлмені және дәретхананы бөліспеу үшін кейбір студенттер бір бөлмелі пәтерді бірге жалға алады. Астанада мұндай пәтерлерді жалға алу 40 мыңнан 160 мың теңгеге дейін, Алматыда айына 50 мыңнан 200 мың теңгеге дейін. Алайда, бұл бағаның жоғарғы шегі жоқ. Алматы тұрғын үйін жалға беру нарығын зерделеу кезінде айына 500 мың теңгеге де жетуі мүмкін.
